W interpretacji indywidualnej z dnia 15 czerwca 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.62.2023.2.IO) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odniósł się do wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług (VAT), które przedstawiła jedna z gmin, realizująca projekt w zakresie instalacji OZE w budynkach mieszkalnych.

W wydanej interpretacji Dyrektor KIS – odwołując się do orzeczenia TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 – stwierdził, że skoro:

 - realizacja projektu wynika z sytuacji związanej ze złym stanem powietrza w obszarze gmin objętych projektem, na który wpływ ma przede wszystkim emisja ze źródeł powierzchniowych tzw. niska emisja, związana ze spalaniem paliw do celów grzewczych (kotłownie lokalne i paleniska indywidualne), gdzie w większości wykorzystany jako źródło energii jest węgiel kamienny lub miał spalany w kotłach o niskiej sprawności spalania wpływając na znaczne pogarszanie się jakości powietrza, szczególnie w sezonie grzewczym,

 - celem głównym projektu jest: wzrost produkcji energii cieplnej i elektrycznej ze źródeł odnawialnych w Gminach w wyniku wykorzystania OZE na potrzeby budynków mieszkalnych jednorodzinnych, a w konsekwencji zmniejszenie emisji zanieczyszczenia do atmosfery (w tym: CO2 i pyłu PM10),

- zadania merytoryczne gminy w zakresie projektu obejmują zakup oraz montaż instalacji OZE w gminie,

- prace instalatorskie zostaną wykonane przez Wykonawców wyłonionych w drodze zamówienia publicznego przeprowadzonego przez Lidera Projektu, przy czym Państwo gmina samodzielnie będzie zawierała umowę z wykonawcami w zakresie tej części zadania, która dotyczy terenu gminy, co oznacza, że stroną umowy z wykonawcami będzie dana gmina,

- faktury dokumentujące wydatki ponoszone przez gminę na instalacje montowane na terenie gminy będą wystawiane tylko na gminę,

- dla realizacji projektu gmina nie zatrudnia pracowników,

- Projekt będzie finansowany z trzech źródeł: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (dalej: EFRR) wkładu własnego Partnerów oraz wkładu własnego mieszkańców, przy czym Dotacja ze środków EFRR odpowiadać będzie 85% wartości kosztów kwalifikowanych, wkład własny lidera i partnerów odpowiadać będzie 15% wydatków kwalifikowanych związanych z promocją i zarządzaniem Projektem oraz kwocie VAT od tych pozycji, natomiast wkład własny mieszkańców odpowiadać będzie 15% wydatków kwalifikowanych od instalacji OZE oraz kwocie VAT od tych instalacji,

- po zakończeniu prac montażowych zamontowane w budynku Właściciela wyposażenie i urządzenia wchodzące w skład instalacji fotowoltaicznej pozostaną własnością gminy przez 5 lat od otrzymania ostatniej płatności przez gminę w ramach dofinansowania Projektu,

- od dnia spisania końcowego odbioru robót gmina nieodpłatnie użyczy Właścicielowi wyposażenia i urządzenia wchodzące w skład instalacji wskazanej w umowie do korzystania zgodnie z jego przeznaczeniem, tj. do produkcji energii elektrycznej wyłącznie na potrzeby gospodarstwa domowego do zakończenia okresu trwania umowy,

- po upływie okresu trwania umowy kompletna instalacja fotowoltaiczna zostanie przekazana nieodpłatnie Właścicielowi na własność,

- Właściciel wyraża chęć uczestnictwa w Projekcie i dobrowolnie zobowiązuje się do partycypacji w kosztach zainstalowania na nieruchomości instalacji fotowoltaicznej oraz kosztów wynagrodzenia inspektora nadzoru w wysokości minimum 15% wkładu własnego,

to w świetle stanowiska TSUE przedstawionego w ww. wyroku dostarczenie i zainstalowanie przez gminę instalacji OZE w ramach realizacji opisanego projektu nie stanowi dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT.

W ślad za tym, Dyrektor KIS (odnosząc się do pytań sformułowanych przez gminę) wskazał następnie, że:

- wpłaty otrzymane przez gminę od mieszkańców nie stanowią zapłaty za świadczone na ich rzecz dostawy i montaż instalacji OZE, a w konsekwencji nie stanowią podstawy opodatkowania zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT;

- otrzymana przez gminę dotacja przeznaczona na pokrycie 85% kosztów kwalifikowanych projektu, nie będzie zwiększać podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;

- skoro w zakresie realizacji projektu gmina nie będzie wykonywać działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, to w odniesieniu do przekazania instalacji fotowoltaicznych w nieodpłatne użyczenie mieszkańcom w okresie pięciu lat od montażu oraz przekazania mieszkańcowi po upływie okresu trwałości Projektu prawa własności instalacji OZE bez dodatkowego wynagrodzenia, nie będą miały zastosowania art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT;

- gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania, gdyż w analizowanej sytuacji nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy dokonywanych zakupów towarów i usług z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.