Zmiany w prawie podatkowym stawiają przed gminami poważne wyzwania w zakresie rozliczenia podatku VAT. W dostosowaniu się do nowych przepisów samorządom pomagają zewnętrzni eksperci. Na współpracę z doradcami podatkowymi zdecydowały się właśnie władze Jastrzębia-Zdroju. Dzięki ich pomocy miasto może zapłacić

 mniejszy podatek, a rozliczenia z fiskusem będą przebiegały sprawniej. Jak wyjaśnia Jarosław Ferdyn, menadżer działu doradztwa Grupy Gumułka, zmiany wymusił wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (C-276/14) z dnia 29 września 2015 r., zgodnie z którym gminne jednostki budżetowe nie mogą być uznane za podatników VAT odrębnych od gminy. - Dla samorządów oznacza to konieczność dokonania centralizacji rozliczenia VAT w gminach, czyli wdrożenia wspólnego rozliczenia VAT przez gminę i jej jednostki budżetowe – wyjaśnia ekspert Grupy Gumułka. Dodaje także, iż pomimo, że powołane orzeczenie dotyczy statusu jednostek budżetowych, to centralizacją powinny zostać objęte także gminne zakłady budżetowe. Wniosek taki wypływa bowiem z uchwały NSA z dnia 26.10.2015r. (I FPS 4/15), w którym Sąd uznał, iż gminne zakłady budżetowe nie mogą być uznane za odrębnego od gminy podatnika VAT.

W ślad za tym rozstrzygnięciem minister finansów ogłosił, iż zakłada się obowiązkowe „scentralizowanie” rozliczeń w zakresie podatku VAT, wskazując jednocześnie, iż do połowy 2016 r. organy podatkowe mają nie kwestionować rozliczenia VAT dokonywanego z zastosowaniem obecnego modelu. Na podjęcie niezbędnych działań mających na celu wdrożenie wspólnego rozliczenia nie należy jednak czekać na ostatnią chwilę. Zapewnienia ministra nie oznaczają także, iż gminy nie mogą dokonać centralizacji rozliczenia VAT już na bieżąco, jak też za poprzednie lata podatkowe. - Działanie takie powinna poprzedzić natomiast ocena zasadności i opłacalności dokonania takiej operacji, co wymagać będzie dokonania szczegółowej analizy rozliczeń gminy, jak i jej jednostek – zaznacza Jarosław Ferdyn.

Na to wszystko nakłada się jednak także kwestia kwalifikowalności podatku VAT w projektach realizowanych z udziałem środków unijnych. Teza wyroku Trybunału Sprawiedliwości wymusza bowiem ponowną oceną kwalifikowalności VAT przy inwestycjach zrealizowanych przez gminę.

Wspomniane zmiany w ustawie o VAT przewidują natomiast rozliczenie podatku naliczonego VAT za pomocą tzw. prewspółczynnika. Chcąc zatem dokonywać odliczenia części podatku VAT związanego zarówno z czynnościami opodatkowanymi VAT, jak też pozostającymi poza zakresem opodatkowania, gmina będzie musiała dokonywać kalkulacji prewspółczynnika. Poza tym, w przypadku, gdy dane zakupy związane będą także z czynnościami zwolnionymi z podatku VAT, aby ustalić kwotę podatku VAT podlegającą odliczeniu, kalkulacji wymagać będzie również tzw. współczynnik sprzedaży.

- Takie zmiany czekają każdą gminę w Polsce. Przygotowanie się do nich to niewątpliwie duże wyzwanie dla samorządów, które wymaga wsparcia zewnętrznych ekspertów. Im większa gmina, tym skala wyzwania i zadań przed nią stojących jest większa – komentuje Radosław Gumułka, prezes Grupy Gumułka, firmy która zawarła właśnie umowę z samorządem Jastrzębia Zdroju na świadczenie usług doradztwa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług.

- Cieszymy się, że miasto zdecydowało się na współpracę z nami. W ramach usługi nasz zespół przeprowadzi w szczególności analizę rozliczeń podatkowych miasta i jego jednostek, opracuje i pomoże we wdrożeniu stosownych procedur służących wspólnemu rozliczeniu VAT. Dokonamy także kalkulacji prewspółczynika i współczynnika VAT, a także przeszkolimy służby finansowo-księgowe – informuje Radosław Gumułka.

Ze współpracy cieszy się też Anna Hetman, prezydent Jastrzębia-Zdroju. - Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej spowodował to, że wszystkie nasze jednostki miejskie nagle stały się podatnikami podatku VAT. Jest to nowe wyzwanie, tym bardziej, że jednostki nie będą samodzielnie rozliczać VAT-u. Skomplikowane procedury, które muszą być wdrożone, będą wprowadzane z pomocą Grupy Gumułka – podkreśla prezydent Anna Hetman.

Doradztwo podatkowe i organizacyjne na rzecz samorządów to jedna ze specjalizacji Grupy Gumułka. Eksperci tej firmy wspierali mi. in. samorządy Gliwic i Jaworzna w staraniach o odzyskanie podatku VAT. Dzięki współpracy z Grupą Gumułka oba miasta odzyskały w ostatnich latach po kilka milionów złotych.