W dniu 19 listopada 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało „Objaśnienia dotyczące ustalenia dochodów JST na rok 2026”. W opracowaniu zaprezentowano algorytm wyliczania dochodów gminy, zgodnie z ustawą z 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Mechanizmy wyliczenia są analogiczne dla samorządów we wszystkich kategorii JST. Zaprezentowane objaśnienia zawierają konkretne wyliczenie dla przykładowej gminy, które pozwolą sporządzić samodzielną analizę procesu naliczania dochodów dla każdej jednostki samorządu terytorialnego.