Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w wyroku z dnia 17 listopada 2022 r. (sygn. C-607/20) wypowiedział się co do kwalifikacji podatkowej wydania bonów na rzecz pracowników przez podatnika w ramach programu, mającego na celu wyróżnienie i nagrodzenie najbardziej zasługujących na uznanie i osiągających najlepsze wyniki pracowników.
TSUE rozpatrywał następujące kwestie w trybie prejudycjalnym:
1) Czy wydawanie przez podatnika - w ramach programu nagród uznaniowych dla pracowników osiągających wysokie wyniki - pracownikom bonów do wykorzystania u sprzedawców detalicznych będących osobami trzecimi stanowi świadczenie dokonywane »na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 26 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ("Dyrektywa VAT”) ?
2) Czy dla udzielenia odpowiedzi na pytanie pierwsze ma znaczenie okoliczność, że podatnik wiąże wydawanie bonów towarowych członkom personelu z celami działalności swojego przedsiębiorstwa?
3) Czy dla udzielenia odpowiedzi na pytanie pierwsze ma znaczenie okoliczność, że bony towarowe wydawane członkom personelu są przeznaczone do wykorzystania na ich potrzeby własne i mogą być one wykorzystane na prywatny użytek tych członków personelu?
Odnosząc powyższe kwestie na grunt Dyrektywy VAT, TSUE wskazał, że art. 26 ust. 1 lit. b tej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że zakresem stosowania tego przepisu nie jest objęte świadczenie usług polegające na oferowaniu przez przedsiębiorstwo pracownikom bonów w ramach ustanowionego przez to przedsiębiorstwo programu, mającego na celu wyróżnienie i nagrodzenie najbardziej zasługujących na uznanie i osiągających najlepsze wyniki pracowników.
Tym samym realizacja programu mającego na celu w szczególności wyróżnienie i nagrodzenie najbardziej zasługujących na uznanie i osiągających najlepsze wyniki pracowników realizowana poprzez czynność nieodpłatnego przekazania bonów na rzecz pracowników nie jest objęta zakresem stosowania art. 26 ust. 1 lit. b) dyrektywy VAT tj. nie stanowi nieodpłatnego świadczenie usług.
Przepis 26 ust. 1 lit. b) dyrektywy VAT został implementowany do krajowego porządku prawnego w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, wskazującym na sytuacje, w których nieodpłatne świadczenie usług traktowane jest jako czynność opodatkowana na gruncie ustawy o VAT.
Wyrok TSUE stanowi istotną wskazówkę interpretacyjną co do kwalifikacji nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników, a przede wszystkim ocenę czy świadczenie takie będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Mając na względzie wykładnie dokonaną przez TUSE stwierdzić należy, że jeżeli celem nieodpłatnego świadczenia w postaci bonu jednego przeznaczenia, czy też w innej formie jest motywacja pracowników przekładająca się na perspektywę zwiększenia zysków podatnika, to świadczenie takie uznaje się za związane z działalnością gospodarczą podatnika, a tam samym nie podlega ono opodatkowaniu VAT jako świadczenie na cele osobiste pracowników.
Przedstawione zagadnienie było przedmiotem wielu sporów z organami podatkowymi i wskazany wyrok TSUE może stanowić podstawę do zmiany podejścia organów.