W interpretacji indywidualnej z dnia 5 maja 2023 r. (0113-KDIPT1-1.4012.154.2023.2.ŻR) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wypowiedział się w zakresie kwalifikacji dla celów podatku od towarów i usług (VAT) jednorazowej opłaty za zmianę celu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej.
Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła jedna z gmin. Wskazała ona, iż będąca jej własnością nieruchomość niezabudowana oddana została w użytkowanie wieczyste na podstawie art. 37 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w wyniku przeprowadzonego w 1988 r. przetargu ustnego nieograniczonego.
Akt notarialny zawarty został w 1998 r. Nieruchomość oddana została w użytkowanie wieczyste pod zabudowę usługowo-mieszkaniową. Na podstawie Uchwały Rady Miejskiej stawka procentowa opłaty rocznej została ustalona w wysokości 5% ceny gruntu.
Na mocy ustawy z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw doszło do zmiany przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n.). Nowelizacja weszła w życie z dniem 15 sierpnia 2019 r.
W znowelizowanym art. 73 tej ustawy określono procedurę zmiany umowy oraz odpłatności z tytułu zmiany celu użytkowania wieczystego. Jeżeli po oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, powodująca zmianę celu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste, z wnioskiem o zmianę celu użytkowania wieczystego występuje właściwy organ albo użytkownik wieczysty.
Zgodnie z art. 73 ust. 2b ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz.1899 ze zm.) z wnioskiem o zmianę celu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, użytkownik wieczysty może wystąpić, gdy proponowana zmiana jest zgodna z uchwałą o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej lub inwestycji towarzyszącej, podjętą na podstawie ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących.
Na podstawie art. 73 ust. 2c u.g.n. w przypadku, o którym mowa w ust. 2b, jeżeli w związku ze zmianą celu użytkowania wieczystego ulegnie obniżeniu wysokość stawki procentowej opłaty rocznej, może być ustalona jednorazowa opłata na rzecz właściciela nieruchomości, nie wyższa niż dwukrotność dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego.
Aktualny użytkownik wieczysty przedmiotowej nieruchomości wystąpił z wnioskiem o zmianę celu użytkowania wieczystego z usługowo-mieszkaniowego na cel mieszkaniowy oraz o zmianę stawki procentowej opłaty rocznej z 5% na 1%.
Aktem notarialnym z dnia 09.12.2022 r. dokonano zmiany celu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej oraz zmiany stawki procentowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, a użytkownikowi wieczystemu ustalono jednorazową opłatę za zmianę celu użytkowania wieczystego w wysokości dotychczasowej opłaty za użytkowanie wieczyste.
Jednorazowa opłata, jaką uiścił użytkownik wieczysty za zmianę celu użytkowania wieczystego potraktowana została jako opłata brutto, w tym: opłata netto i 23% podatek VAT.
W związku z tym, że dotychczasowi użytkownicy wieczyści są zainteresowani zmianami umowy w zakresie celu użytkowania i składają wnioski o zmianę celu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, gmina miała jednak wątpliwości, czy ww. opłata podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i w jakiej stawce.
W uzupełnieniu wniosku wskazano m.in., że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntu, nastąpiło na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344), z zmiana celu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej nastąpi na żądanie użytkowników wieczystych tych nieruchomości.
Dyrektor KIS uznał ostatecznie, iż:
- jednorazowa opłata za zmianę celu użytkowania wieczystego działki, dla której ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nastąpiło przed 30 kwietnia 2004 r., nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
- jednorazowa opłata za zmianę celu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych, dla których ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nastąpiło po 30 kwietnia 2004 r. podlega opodatkowaniu, według stawki podatku, jaka obowiązywała w momencie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego.
